Baskı Terimleri: A3, A4, A5 vb. A Serisi Kâğıtlar Nedir?
ISO 216 standardına göre A serisi, en yaygın kullanılan kâğıt boyutları ailesidir. Mantığı basittir: A0 tam olarak 1 m²’dir; her bir alt boyut (A1, A2, A3, A4, A5…) bir üst boyutun uzun kenardan ikiye katlanmış hâlidir. Böylece her adımda alan yarıya düşer, fakat en-boy oranı √2 (≈1,414) sabit kalır. Bu oran sayesinde tasarımı büyütüp küçültmek, sayfa düzeni bozulmadan mümkündür.
A Serisinin Temel Mantığı (Özet)
A0 = 1 m² → 841 × 1189 mm
Yarıya bölme kuralı: A(n) → A(n+1) (uzun kenardan ikiye katla)
Sabit oran: √2 → sayfa ölçeklenirken metin ve görsellerin oranı korunur
Uygulama kolaylığı: A3 broşür, ikiye katlandığında A4 kitapçık; A4’ün ikiye katı A3 poster vb.
A Serisi Boyut Tablosu (mm)
| Boyut | Genişlik × Yükseklik (mm) | Tipik Kullanım |
|---|---|---|
| A0 | 841 × 1189 | Sergi/poster panoları, teknik çizimler |
| A1 | 594 × 841 | Büyük posterler, sunum panoları |
| A2 | 420 × 594 | Orta boy poster, afiş |
| A3 | 297 × 420 | Küçük poster, katlanır broşür (A4 kitapçık), menü |
| A4 | 210 × 297 | Dilekçe, sözleşme, el ilanı, kurumsal mektup |
| A5 | 148 × 210 | El broşürü, katalog iç sayfa, mini menü |
| A6 | 105 × 148 | Davetiye, not kartı, küçük el ilanı |
| A7 | 74 × 105 | Kupon, küçük not |
| A8 | 52 × 74 | Bilet, küçük etiket |
| A9 | 37 × 52 | Minik etiket |
| A10 | 26 × 37 | Mikro etiket |
Not: Tablo değerleri ISO toleransları içinde yuvarlanmıştır.
Hangi Boyut Hangi İşe Uygun?
A3 (297×420 mm): Küçük poster, menü, etkinlik afişi; katlanınca A4 kitapçık omurgası için idealdir.
A4 (210×297 mm): En yaygın doküman boyutu; el ilanı, şirket yazışmaları, ürün föyleri.
A5 (148×210 mm): Tanıtım broşürü, katalog içi, elden dağıtım; elde taşınması rahattır.
A6 (105×148 mm): Davetiye/kart, kampanya kartı; düşük maliyetli seri dağıtımlar.
Tasarım ve Baskı Dosyası Hazırlama
Renk modu: CMYK (baskı için zorunlu).
Çözünürlük: 300 dpi.
Taşma (bleed): Her kenarda 3 mm; ör. A4 tasarımını 210×297 yerine 216×303 mm çalışın.
Güvenli alan: Kesimden içeri en az 3 mm metin/Logo yaklaşmasın.
Dosya formatı: PDF/X-1a tercih edilir; yazıları “outline” (eğri) yapın.
Siyah metin: %100 K; zemin siyahlarında “rich black” kullanılabilir (ör. C40 M30 Y30 K100).
İnce çizgiler: En az 0,25 pt; beyaz ters yazılarda 0,35 pt ve üstü önerilir.
Hızlı Piksel Rehberi (@300 dpi, yaklaşık)
A3: 3508 × 4961 px
A4: 2480 × 3508 px
A5: 1748 × 2480 px
A6: 1240 × 1748 px
Büyük posterleri (A2 ve üstü) görsel kaynaklarınız izin vermiyorsa 1:2 ölçekte 600 dpi tasarlayarak aynı netliği koruyabilirsiniz.
A Serisi ile Katlama ve İmposizyon
A3’den A4 kitapçık: A3 forma, ortadan katlandığında A4 kitapçık olur (çift sayfa impo).
A4’ten A5 broşür: A4 sayfa ikiye katlanır; dört yüzey elde edilir (A5 kapak + iç).
Çok sayfalı işlerde sayfa sayısını 4’ün katı planlamak, impo ve baskı ekonomisi sağlar.
A Serisi ve Zarflar (Kısa Not)
Zarf dünyasında C Serisi “A” ile eşleşir:
C4 → A4’ü katlamadan alır
C5 → A5 (veya A4 bir kez katlı)
DL (110×220 mm) → A4’ün üçte birine katlanmış insert’ler için popüler format
Gramaj (gsm) ve Kalınlık İlişkisi
gsm (gram/metrekare) kâğıdın ağırlığıdır; kalınlık (mikron) farklıdır.
Aynı gsm, farklı kâğıt türlerinde (kuşe, tuale, kraft) farklı kalınlık ve sertlik hissi verebilir.
Kurumsal dokümanlar için 80–120 gsm, broşür/kapak için 170–300 gsm, kartvizit için 300–400 gsm tipiktir.
Sık Yapılan Hatalar
Yanlış oranla büyütme: A4’ü 210×297 yerine 210×300 yapmak (oran bozulur).
Bleed’siz dosya: Kenar resimleri kesimde beyaz iz bırakır.
RGB çalışma: Baskıda renk kayması olur.
Çok ince fontlar: Özellikle açık zemin üzerinde okunaklılık kaybı yaratır.
Düşük çözünürlük görseller: Pikselizasyon ve bulanıklık.
Avam Matbaa’da Doğru Boyutu Nasıl Seçiyoruz?
Amaç ve dağıtım (elden mi, postalama mı, pano mu?)
Okunurluk ve içerik yoğunluğu (metin/görsel dengesi)
Bütçe ve kâğıt verimi (aynı tabakadan kaç adet çıkar?)
Katlama/Zarf ihtiyacı (C serisi uyumu)
Depolama ve taşıma (A5 ve A6 saha dağıtımlarında daha pratiktir)
İhtiyaca göre A3’ten A4 kitapçığa, A4’ten A5 broşüre, A6 davetiyeye kadar en ekonomik ve etkili kombinasyonu birlikte planlarız.
SSS – Kısa Yanıtlar
A4 neden en yaygın?
Ofis yazıcıları ve kurumsal yazışma standartları A4 çevresinde oluşmuştur; taşınması ve dosyalanması kolaydır.
A3 poster için yeterli mi?
Yakın mesafeden okunacak duyurular için evet. Uzak görüş mesafesinde A2 ve üzeri tercih edilir.
A5 mi A6 mı broşür için daha iyi?
Elden dağıtımda A6 ekonomiktir; daha çok içerik için A5 konforlu bir denge sunar.
A serisi dışındaki boyutlarla çalışabilir miyiz?
Elbette. Ancak A serisi, impo ve maliyet açısından genellikle en rasyonel çözümleri verir.